O izgubljenoj kolekciji slika srpskog pjesnika i diplomate Jovana Dučića danas se raspredaju legende poput onih o skrivenim gusarskim bogatstvima potopljenim po toplim karipskim morima koja samo čekaju da ugledaju svjetlo dana. Šire se fantastične priče o platnima koja su volšebno nestala iz Dučićeve kolekcije i na bjelosvjetskim aukcijama dosegla milionske cijene. Naravno o kojim se slikama radi, čijom su četkicom molovane, niko ne niti zna niti pokušava saznati. Neosporno je da je Jovan Dučić bio kolekcionar, o tome svjedoči bogata i brižljivo sakupljana zbirka antičke kamene plastike koja danas krasi izložbene prostorije Muzeja Hercegovine u Trebinju. Tamo, u Dučićevom legatu je i nešto slika koje su navodno samo bjedni ostatak nekada bogate kolekcije, dok su najznačajnija ostvarenja netragom nestala. Pripovjesti o Dučićevim umjetninama katkad imaju u sebi primjesu holivudske romantike u kojima bogate matrone svome mlađanom ljubavniku poklanjaju platna starih majstora neprocjenjive vrijednosti, da bi ih kasnije, u triler završnicama, rođaci i smutljivci , i secikese iz okoline ostarjelog hercegovačkog Kazanove kraduckali i razvlačili.
Međutim, postoji jedan problem, koji nam stidljivo ukazuje, da Dukina umjetnička kolekcija ipak nije bila tolike vrijednosti koju joj mi danas pripisujemo. Slike već odavno imaju veću vrijednost nego ljudski životi, te se o platnima velikih slikarski majstora uglavnom sve zna. Lakše vam je rekonstruisati nastanak, kasniji život, vlasničke promjene jednog slikarskog djela iz 16 ili 17 vijeka nego li nečiji rodoslov iz 19 vijeka. Naravno dešava se da umjetničko djelo nestane, kao što je recimo slučaj sa grandioznim “Furor Teutonicus” Paje Jovanovića, ali i o tome se vodi evidencija u katalozima i umjetničkim enciklopedijama. A o slikama Jovana Dučića u tim katalozima i enciklopedijama nema traga. Osim u jednom slučaju. Taj izolovani slučaj jedne vrlo vrijedne slike može ukazivati da priče o Dučićevoj bogatoj kolekciji nisu samo plod imaginacije, ali, koje ipak i treba svesti na jednu pristojnu mjeru, jer pronalazak već pomenutog “Furor Teutonicus” bio bi svjetska senzacija u umjetničkim krugovima , te bi stoga navodno nestala platna koja su bila u vlasništvu Jovana Dučića bila poznata istoričarima umjetnosti i kustosima, te bi se za njima tragalo. Naravno, moguće je da slike iz Dučićeve kolekcije nisu imale neku vrijednost pa da o njima nije vođena evidencija ili je pak stari prevejali poeta i lisac nalazio uslovno rečeno nepoznata djela velikih majstora i za sitne novce ih otkupljivao. Ljudi će i dalje pričati o silnim izgubljenim bogatstvima, to niti možemo a niti trebamo braniti i osuđivati, već nam cilj treba biti otkrivanje istine o nestalim umjetničkim remek djelima. E jedno takvo remek djelo, Jovan Dučić je kupio 1935. godine u Rimu.
Ovo je priča o tom djelu, o njegovom autoru, o naručiocu,vlasnicima i djelimično o načinu kako je izuzeto iz Dučićeve kolekcije.
Luiza Švarc, djevojački Korodi 16 januara 1935. godine u rimskoj galeriji Antonina prodala je za nepoznatu sumu novca sliku Valentina De Bulonja , David sa Golijatovom glavom, jugoslovenskom diplomati Jovanu Dučiću. Valentin De Bulonj francuski slikar iz perioda Tenebroso, koji započinje sa proslavljenim Karavađom bio je jedan od poznatiji slijedbenika ovog kontraverznog i pomalo misterioznog italijanskog majstora. Valentin je rođen oko 1590. godine u francuskom Kolomieru. Kasnije je živio u i slikarski se školovao u Italiji. Zbog neosporne umjetničke vještine imao je brojne narudžbe, pa je tako sliku Davida sa Golijatovom glavom uradio po narudžbi kardinala Frančeska Barberinija, nećaka pape Urbana Osmog, negdje oko 1627. godine. Prikaz Davida sa Golijatovom glavom čest je prikaz u evropskoj umjetnosti, a ovaj primjerak, veličine metar sa metar i po i plaćen 15 zlatnih škuda ostao je u kolekciji porodice Barberini sve do njenog rasparčavanja između 1812-1816 godine kada je dospio u ruke porodice Korodi, čija je naslijednica Luiza Švarc platno prodala našem diplomati i pjesniku. Istoričari umjetnosti dvoje da li je platno Dučić kupio za sebe ili za ambasadu, odnosno državu, ali kako god da je bilo, ono je sa njim otputovalo u Ameriku u svitanje Drugog svjetskog rata .Izbjegli i ostarjeli Jovan Dučić utočište u Americi pronašao je kod svog rođaka Mihajla Dučića, bogatog industrijalca iz Gerija u Indijani. Ovaj rođeni Trebinjac, poznat kao najveći proizvođač mlijeka u državi Indijani, bio je jedan od najuticajnijih Srba u Americi. Veliki dobrotvor i društveno angažovani Srbin, toplo je u svoj dom primio slavnog rođaka iz starog zavičaja. Zanimljivo je da je Jovan, izvori nam tako kazuju u srpsku osnovnu školu u Trebinju išao zajedno sa Mihajlovim bratom Savom. Mihajlo i Savo, sinovi trgovca Marka Dučića iz Hrupjela otišli su još prije Prvog svjetskog rata u Ameriku i tamo se silno obogatili. Savo je umro 1928. i po sopstvenoj želji, njegovi posmrtni ostaci preneseni su u Trebinje. Mihajlo se nikada nije ženio, već je živio u zajednici sa Savinom suprugom Leposavom i ćerkom Ksenijom, što se tamošnjoj srpskoj zajednici činilo malo nepriličnim. Poznato nam je da je Jovan Dučić umro u Mihajlovoj “Vili na jezeru” 1943. godine, ali ne znamo da li je poznatu sliku iz svoje kolekcije poklonio rođaku ili je ovaj jednostavno otuđio. Suvišno je pričati o tome, jer ono što je Jovana ostalo uglavnom je u Trebinje stiglo zahvaljujući Mihajlu. Zahvaljujući njemu u otadžbinu je stigao i novac koji je testamentom Jovan ostavio Prosvjeti ili ako je ne bude Srpskoj Akademiji, ali je prema dnevniku Rodoljuba Čolakovića taj novac prijeteći pištoljem iz Akademije odnio jedan trebinjski komunistički oficir. Bulonjevo ulje na platnu u vlasništvu Mihajla Dučića ostalo je do 1952. kada ga je kao poklon za rastanak darovao dotadašnjem Gerijskom parohu Vladimiru Mrvičinu. Mrvičin napušta Geri i odlazi u Los Anđeles upravo na Mihajlovu preporuku kao sveštenik u novoosnovanu parohiju Svetog Stevana koju su utemeljili Mihajlovi zemljaci iz Hercegovine. Slika je do 1979 bila u vlasništvu porodice Mrvičina kada su je kupili Majkl i Elen Braner i poklonili Kolekcionarskoj galeriji Tutsin. Do 1991 slika nije nuđena na aukcijama, a tada je anonimni kupac iz Njujorka otkupio za 490000 dolara.
Na kraju vidimo da je umjetnička kolekcija Jovana Dučića zaista postojala, da su neke umjetnine iz nje izuzete, ali da okolnosti izuzimanja nisu neke napete romaneskne storije, već obični ljudski faktor, da ne kažem nemar ili pohlepa.Istražujući američke biografije naših zemljaka često su me kontaktirali ljudi koji su se nadali bogatstvu koje su trebali naslijediti od svojih američkih obogaćenih srodnika umrlih tamo daleko, bez igdje ikoga svog.. Mit o bogatstvu koje vam je izmaklo zahvaljujući mutnim rabotama podmuklih fiškala je suviše prijemčiv da bi se o njemu govorilo samo kao o mitu.